Dầu đậu tương

HỢP ĐỒNG TƯƠNG LAI DẦU ĐẬU TƯƠNG TRÊN THỊ TRƯỜNG PHÁI SINH NÔNG SẢN VIỆT NAM

Hợp đồng kỳ hạn dầu đậu tương bắt đầu giao dịch tại sàn CBOT năm 1932, sau đó, hợp đồng tương lai dầu đậu tương được giao dịch năm 1946 và hợp đồng tương lai bột đậu tương được giao dịch năm 1947.

Đậu tương là một trong những cây trồng quan trọng nhất trên thế giới vì đây là nguồn thức ăn lớn nhất cho chăn nuôi và cũng là nguồn dầu thực vật lớn thứ hai. Đậu tương và các sản phẩm phụ từ đậu tương là một trong những mặt hàng nông sản được giao dịch nhiều nhất, chiếm đến hơn 10% tổng giao dịch nông sản toàn cầu. Cùng SaigonFutures tìm hiểu chi tiết hơn nhé!

Chuỗi giá trị đậu tương trên thế giới

Nơi trồng

Theo thống kê từ USDA năm 2018, sản lượng đậu tương ở Brazil, Hoa Kỳ và Argentina chiếm đến hơn 80% sản lượng đậu tương toàn cầu. Hoa Kỳ chiếm khoảng 34% sản lượng đậu tương trên thế giới. Đậu tương được trồng ở hầu hết 31 tiểu bang ở Hoa Kỳ như Kentucky, Minnesota, Ohio, Pennsylvania và Wisconsin, cung cấp khoảng một phần ba sản lượng đậu tương trên thế giới.

Brazil là nước có sản lượng đậu tương lớn thứ hai trên thế giới, chiếm khoảng 30% sản lượng đậu tương toàn cầu. Argentian chiếm khoảng 18% sản lượng đậu tương toàn cầu. Ngoài ra, đậu tương còn được trồng ở một số nước khác như: Trung Quốc, Ấn Độ, Paraguay, Canada. (Tham khảo tại Hình 1)
Hình 1: Sản lượng đậu tương trên thế giới niên vụ 2017/2018

Thu hoạch

Hình 2: Thời gian trồng và thu hoạch đậu tương của một số khu vực trên thế giới

Chế biến

Sau khi thu hoạch, khoảng 2/3 trên tổng số đậu tương được chế biến hoặc nghiền nát thành dầu đậu tương và bột đậu tương.

Trong quá trình nghiền, đậu tương bị nứt để loại bỏ vỏ và được cuộn thành từng mảnh, sau đó được ngâm trong dung môi và đưa vào quá trình chưng cất để sản xuất dầu đậu tương thô nguyên chất. Sau khi dầu được chiết xuất, các mảnh đậu tương được sấy khô, nướng và nghiền thành bột đậu tương.

Dầu đậu tương sau khi sơ chế được tinh chế thêm và sử dụng trong dầu ăn, bơ thực vật, sốt mayonnaise, nước trộn salad và hóa chất công nghiệp. Dầu đậu tương chưa qua tinh chế có thể được sử dụng trong sản xuất nhiên liệu diesel sinh học.

Bột đậu tương được sử dụng làm nguyên liệu chính trong thức ăn chăn nuôi cho gia cầm và gia súc. Bột đậu tương cũng được chế biến thêm vào thực phẩm của con người và là thành phần chính trong các sản phẩm thay thế thịt hoặc sữa, như sữa đậu tương, đậu phụ.

Sản phẩm phụ từ đậu tương còn được sử dụng nhiều làm thức ăn chăn nuôi nên nhu cầu đậu tương trên thế giới khá cao.

Tình hình xuất nhập khẩu đậu tương trên thế giới

Kể từ năm 2000, nhu cầu thịt và gia cầm tăng ở châu Á, châu Âu nên xuất khẩu đậu tương tăng đáng kể. Năm 2018, sản lượng tiêu thụ đậu tương hằng năm đạt khoảng 87 pounds hay bình quân 2 bushels mỗi người. (Tham khảo tại Hình 4 và Hình 5)

Vì có sản lượng đậu tương nhiều nhất nên Hoa Kỳ là nguồn cung cấp đậu tương chính trên thế giới. Trong những năm gần đây, các nhà sản xuất đậu tương của Hoa Kỳ đã phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ nông dân Nam Mỹ ở Argentina và Brazil. Đây là hai nước có chi phí sản xuất đậu tương thấp hơn so với Hoa Kỳ. (Tham khảo tại Hình 3)

Hình 3: Các nước xuất, nhập khẩu đậu tương trên thế giới

Hình 4: Tiêu thụ bột đậu tương trên thế giới

 Hình 5: Tiêu thụ dầu đậu tương trên thế giới

Qua phân tích có thể thấy, đậu tương là loại ngũ cốc phổ biến thứ hai sau ngô. Do đó, trên thị trường hợp đồng phái sinh nông sản được giao dịch tại Việt Nam, hợp đồng tương lai đậu tương có thanh khoản cao thứ hai sau hợp đồng tương lai ngô. Việc hiểu được chuỗi giá trị của đậu tương cũng như sản lượng đậu tương được phân bổ trên thế giới sẽ giúp nhà sản xuất và nhà đầu tư có thể giao dịch hợp đồng tương lai hiệu quả hơn.

Xem thêm các sản phẩm nông sản khác:

- Hàng hóa phái sinh - Lúa mì

- Hàng hóa phái sinh - Ngô