Vai trò của Trung Quốc trên thị trường dầu thô quốc tế
Nội dung chính
Năm 2020 thị trường dầu thô thế giới lại chứng kiến mức giá dầu thấp nhất trong vòng 18 năm bởi tác động kép của đại dịch Covid-19 và cuộc chiến giá dầu giữa Ả – rập Xê – Út và Nga, thậm chí giá dầu tương lai WTI giao tháng 5 lần đầu tiên trong lịch sử rơi về mức âm. Trung Quốc đã khiến thế giới phải dành cho họ mối quan tâm khi tiến hành nhập khẩu ồ ạt dầu thô trong bối cảnh hầu như các quốc gia đổ xô nhau bán dầu. Vai trò Trung Quốc trên thị trường dầu thô một lần nữa được thế giới quan tâm.
Gả khổng lồ trên thị trường dầu thô quốc tế?
Trên thực thế, tiêu thụ năng lượng của Trung Quốc phụ thuộc chủ yếu vào than đá với nguồn trữ lượng có sẵn lên đến 13% trữ lượng toàn cầu – điều này về mặt lý thuyết đem đến một lợi thế kinh tế hơn so với việc nhập khẩu các nguồn nhiên liệu khác. Trong khi đó, trữ lượng dầu thô và khí đốt của Trung Quốc chỉ chiếm chưa tới 1% trữ lượng toàn cầu.
Tuy nhiên, các vấn đề môi trường của việc sử dụng than đá và nguồn tài nguyên thiên nhiên là có hạn, đã thúc đẩy Trung Quốc đa dạng hơn nguồn nhiên liệu để có thể đáp ứng được các mục tiêu dài hạn hơn trong bối cảnh nền kinh tế chuẩn bị bước vào giai đoạn tăng tốc thần kỳ. Do đó, Bắc Kinh lựa chọn vươn ra hội nhập thị trường thế giới, từng bước cải cách sâu rộng nền kinh tế.
Trong hai thập niên trở lại đây, vị thế của Trung Quốc trên thị trường dầu thô thế giới như một gã khổng lồ với lượng nhập khẩu và mức tiêu thụ lớn nhất thế giới. Năm 1993, Trung Quốc lần đầu tiên trở thành nhà nhập khẩu ròng dầu thô và kể từ đó sự phụ thuộc vào dầu thô nhập khẩu đã tăng lên mức hơn 60% sản lượng nhập khẩu. Mặt khác, Trung Quốc còn chính thức soán ngôi của Mỹ để trở thành “nhà vô địch” nhập khẩu dầu thô thế giới vào năm 2013.
Nhu cầu tiêu thụ nhiên liệu ngày càng lớn
Cấu trúc nền kinh tế Trung Quốc phụ thuộc vào sản xuất mà sản xuất công nghiệp là chính. Đặc biệt là các ngành công nghiệp nặng như sản xuất thép, luyện kim nhôm và các kim loại khác; ngoài ra, còn tinh chế hóa dầu và sản xuất xi măng, thủy tinh. Các ngành công nghiệp này tiêu tốn rất nhiều năng lượng do dó nền kinh tế Trung Quốc sẽ tiêu thụ nhiều năng lượng hơn bất cứ nền kinh tế nào khác như Hoa Kỳ, quốc gia mà nền kinh tế vốn phụ thuộc vào dịch vụ hơn.
Hơn thế nữa, với quy mô dân số khổng lồ đã tạo nên cho Trung Quốc một thị trường ô tô lớn nhất thế giới. Tính đến ngày 03/12/2020 theo dữ liệu từ Liên hiệp Quốc dân số quốc gia này đã chiếm gần 1/5 dân số thế giới. Chính vì vậy, nhu cầu tiêu thụ xăng dầu tại đây sẽ rất lớn.
Thị trường dầu thô đã gọi tên Trung Quốc trong giai đoạn giá dầu sụt giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 18 năm vào thời điểm tháng 4. Đáp lại lời kêu gọi đó, Trung Quốc ngay lập tức tiến hành “bắt đáy” giá dầu. Các số liệu từ Tổng Cục thống kê Trung Quốc cho thấy mức nhập khẩu dầu thô đã tăng lên mức kỷ lục trong tháng 6 với mức trung bình là hơn 12.5 triệu thùng/ngày, tăng 34.4% so với cùng kỳ năm trước, một số cảng biển đã bì ùn ứ khiến các tàu chở dầu không kịp dỡ hàng. Nhiều câu chuyện nửa thực nửa hư được thêu dệt nên nhằm lý giải cho hành động của Trung Quốc.
Hành động “bắt đáy” giá dầu đã cho thấy nền kinh tế Trung Quốc đang có triển vọng phục hồi trong tương lai, thực tế lúc này chính phủ Trung Quốc về cơ bản cũng đã kiểm soát được phần lớn đà lây nhiêm của đại dịch Covid-19. Với sự phụ thuộc phần lớn vào dầu nhập khẩu thì rõ ràng đây chính là thời điểm có thể mua được dầu giá rẻ và tích trữ đầy các kho chứa nhằm phục vụ cho nhu cầu phục hồi sản xuất kinh doanh. Đó là còn chưa kể, Trung Quốc có thể thương mại lượng dầu đó khi giá dầu hồi phục nhằm thu lợi chênh lệch giá.
Với lượng nhập khẩu dầu khổng lồ của mình, Trung Quốc không biết vô tình hay cố ý đã tạo đáy cho giá dầu thô. Việc nền kinh tế Trung Quốc hồi phục đã đem lại một tâm lý lạc quan cho thị trường. Đã có nhiều nhận định rằng, muốn biết bao lâu kinh tế thế giới hồi phục hãy nhìn Trung Quốc.
Trong suốt giai đoạn sau đó, động lực cho giá dầu về mặt nhu cầu chủ yếu đến từ thị trường Trung Quốc. Điều này là không thể phủ nhận. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), nhu cầu dầu thô toàn cầu trong quý 2 và quý 3 đã sụt giảm đến 11.8% so với cùng kỳ năm trước. Ngược lại, Trung Quốc là khu vực duy nhất đạt mức tăng trưởng về nhu cầu bất chấp đại dịch. Giá dầu trên thế giới cũng đã cho thấy dấu hiệu hồi phục.
Triển vọng dầu thô năm 2021
Triển vọng dầu thô trong năm 2021 có phần lạc quan hơn. Cơ quan Quản lý Thông tin Năng lượng quốc tế EIA dự báo giá dầu Brent giao ngay sẽ đạt mức trung bình 53 USD/thùng trong cả năm 2021 và 2022, tăng 11 USD/thùng so với mức giá trung bình năm 2020 (42 USD/thùng). Trong khi đó, giá dầu WTI sẽ thấp hơn trung bình khoảng 3 USD/thùng so với giá dầu Brent vào năm 2021 và thấp hơn 4 USD/thùng so với giá Brent vào năm 2022.
EIA dự báo tiêu thụ dầu của Trung Quốc sẽ tăng 0,9 triệu thùng/ngày (6%) trong năm 2021 và 0,4 triệu thùng/ngày (3%) vào năm 2022. Với nhu cầu cho ngành công nghiệp đồ sộ, Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục là động lực cho thị trường dầu thô trong tương lai, ít nhất là năm 2021. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã dự báo mức tăng trưởng kinh tế sẽ đạt 8.1% trong năm 2021.
——
CÔNG TY CỔ PHẦN SAIGON FUTURES
- Hotline: 0286 686 0068
- Email: dvkh@saigonfutures.com
- Fanpage: Saigon Futures Inc.
- Youtube: Saigon Futures
- LinkedIn: Saigon Futures_Commodity Trading Firm
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
- Công Ty Cổ Phần Saigon Futures
- MST: 0315173341
- Hotline: 028.6686.0068
- Email: cskh@saigonfutures.com
- Fanpage: Saigon Futures Inc.
- Youtube: Saigon Futures
- LinkedIn: Saigon Futures_Commodity Trading Firm
- Trụ sở chính: 506 Nguyễn Đình Chiểu, Phường 4, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh
- VPGD Hà Nội: Tầng 14, tòa nhà Cục tần số vô tuyến điện, 115 Trần Duy Hưng, Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội
- VPGD Sài Gòn: Tầng 1 tòa nhà Master Building, 41-43 Trần Cao Vân, Phường 6, Quận 3, TP. Hồ Chí Minh